Acid Alpha Lipoic Là Gì? Lợi Ích Và Liều Dùng Chỉ Định

 

1. Acid alpha lipoic (ALA) là gì?

Alpha Lipoic acid là chất chống oxy hóa tương tự như vitamin nhưng mạnh hơn rất nhiều lần. Ty thể của tế bào tổng hợp và sản xuất ra ALA nhưng với nồng độ thấp và giảm dần theo độ tuổi. Do đó nếu muốn nhận đủ lượng ALA để luôn được trẻ đẹp và khỏe mạnh, con người cần phải bổ sung thêm hoạt chất này từ nguồn thực phẩm tự nhiên hoặc các sản phẩm chứa ALA.

2. Công Dụng Của Acid Alpha Lipoic (ALA)

- Có lợi cho tim mạch

Stress oxy hóa phụ thuộc vào tuổi tác được coi là một trong những nguyên nhân của nhiều bệnh tim mạch, bao gồm rối loạn chức năng nội mô trong xơ vữa động mạch, bệnh tim thiếu máu cục bộ, tăng huyết áp và suy tim.

Dựa vào vài nghiên cứu thì axit alpha-lipoic có thể giúp giảm stress oxy hóa, cải thiện chức năng mạch máu và giảm gánh nặng mảng xơ vữa động mạch. Vậy nên ALA có thể có những lợi ích với bệnh tim .

Một đánh giá khác cũng phát hiện ra rằng ALA có thể làm giảm mức cholesterol “xấu” - một yếu tố khác có nguy cơ gây các bệnh tim mạch .

- Hỗ trợ cho bệnh tiểu đường

Trong các nghiên cứu trên động vật, ALA đã làm giảm lượng đường trong máu lên đến 64% . Một đánh giá các nghiên cứu ở người lớn mắc hội chứng chuyển hóa chỉ ra rằng: nó có thể cải thiện tình trạng kháng insulin, giảm mức đường huyết lúc đói và chỉ số HbA1c (tình trạng gắn kết của đường trên Hb hồng cầu) .

Ngoài ra một nghiên cứu được đăng trên Thư viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ cũng đã chỉ ra rằng nó có thể làm giảm các triệu chứng tổn thương thần kinh thường gặp ở những người mắc bệnh tiểu đường.

Tuy vậy, ALA không được coi là một phương pháp điều trị hoàn toàn cho bệnh tiểu đường. Nếu bạn bị tiểu đường và muốn sử dụng axit alpha-lipoic, trước tiên bạn nên nói chuyện với bác sĩ vì nó có thể tương tác với thuốc của bạn.

- Có lợi với bệnh suy giảm trí nhớ

Stress oxy hóa ngoài việc đóng một vai trò trong sự phát triển của bệnh tim, nó cũng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe của não và mất trí nhớ.

Dựa theo một nghiên cứu ở những người tham gia mắc bệnh Alzheimer, axit alpha-lipoic có thể làm chậm sự tiến triển của tình trạng này .

Các nhà nghiên cứu cho rằng có thể là do tác động tích cực của ALA đối với bệnh nhân tiểu đường (như giảm sự kháng insulin của cơ thể và cải thiện lượng đường trong máu), mà bệnh tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer.

Tuy nhiên, chỉ một số ít các nghiên cứu đã điều tra axit alpha-lipoic và các rối loạn liên quan đến mất trí nhớ. Cần nghiên cứu thêm trước khi axit alpha-lipoic có thể được khuyến nghị để điều trị.

- Giảm viêm

Viêm mãn tính có liên quan đến một số bệnh, bao gồm ung thư và tiểu đường. Axit alpha-lipoic đã được chứng minh là làm giảm một số dấu hiệu viêm.

Trong một phân tích cho 11 nghiên cứu, axit alpha-lipoic đã làm giảm đáng kể mức protein phản ứng C (CRP). CRP là một dấu hiệu viêm, nó có thể chỉ ra tình trạng viêm mãn tính liên quan đến các bệnh có hại như tiểu đường và ung thư.

- Chống oxy hóa, ngừa lão hóa da

Trong một nghiên cứu trên người, các nhà khoa học phát hiện ra rằng việc thoa kem có chứa 5% axit alpha-lipoic lên da làm giảm nếp nhăn và giảm tình trạng da thô ráp. Ngoài ra ALA còn cung cấp khả năng bảo vệ chống oxy hóa do tác hại của ánh nắng mặt trời mà không có tác dụng phụ.

Hơn nữa, axit alpha-lipoic làm tăng mức độ của các chất chống oxy hóa khác, chẳng hạn như glutathione, giúp bảo vệ da khỏi tổn thương và có thể làm giảm các dấu hiệu lão hóa, giúp cải thiện độ đàn hồi, giảm nếp nhăn và thô ráp của da lão hóa.

- Giảm triệu chứng đau dây thần kinh

axit alpha-lipoic có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh thần kinh do tiểu đường. Một đánh giá năm 2012 về các nghiên cứu từ Hà Lan đã kết luận rằng liều lượng 600mg axit alpha-lipoic tiêm tĩnh mạch hàng ngày trong ba tuần đã giúp "giảm đáng kể và có liên quan về mặt lâm sàng đối với cơn đau thần kinh". Tuy nhiên, hiện nay không có nhiều nước phê duyệt việc sử dụng axit alpha-lipoic tiêm tĩnh mạch để điều trị bệnh thần kinh do đái tháo đường.

Hơn thế, ALA được phát hiện là có khả năng làm chậm sự tiến triển của hội chứng ống cổ tay trong giai đoạn đầu, dùng axit alpha-lipoic trước và sau khi phẫu thuật hội chứng ống cổ tay đã được chứng minh là cải thiện kết quả phục hồi đáng kể. Thế nhưng, chưa có nhiều nghiên cứu lớn hơn để chứng minh và còn nhiều tranh cãi trong vấn đề này.

Ngoài các tác dụng đã kể trên, axit alpha-lipoic cũng đã được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp, bệnh Alzheimer, các vấn đề về gan do rượu, say độ cao, các vấn đề thần kinh liên quan đến tim, các vấn đề về não liên quan đến HIV hoặc các vấn đề về mắt do bệnh tiểu đường gây ra. Tuy nhiên, không có nhiều nghiên cứu chứng minh được các công dụng này.

- Giúp giảm cân

Béo phì có nguy cơ mắc nhiều bệnh như tim mạch, tiểu đường hay ung thư.

Một số người cho rằng axit alpha-lipoic có thể giúp mọi người giảm cân. Ví dụ, một nghiên cứu trên mô hình động vật cho thấy ALA có thể cải thiện quá trình chuyển hóa năng lượng của cơ xương, tăng đốt cháy calo.

Tuy nhiên, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tác động của ALA đối với cân nặng là rất nhỏ

3. Liều Dùng, Cách Dùng Acid Alpha Lipoic (ALA)

Hiện nay chưa có quy định cụ thể về liều lượng sử dụng axit alpha-lipoic. Hầu hết các chất bổ sung ALA đường uống được bán ngoài thị trường chứa từ 100mg đến 600mg ALA. Dựa trên phần lớn các bằng chứng hiện tại, liều tối đa hàng ngày cho người lớn là 600mg - 1.800 mg, uống trong vòng dưới 6 tháng.

Vậy nên về liều lượng cụ thể cho mỗi trường hợp, bạn hãy tham khảo từ bác sĩ điều trị của mình, vì một số bệnh lý có thể cần lượng ALA nhiều hơn như biến chứng tiểu đường hoặc rối loạn nhận thức.

Nên uống ALA khi bụng đói, vì một số loại thực phẩm có thể làm giảm sinh khả dụng của nó.

Lưu ý: do không rõ liệu axit alpha-lipoic có gây hại cho thai nhi, hay qua sữa mẹ hay không. Nên nếu đang mang thai hoặc đang cho con bú bạn không được sử dụng sản phẩm này, trừ khi được đề nghị từ bác sĩ.

4. Tác Dụng Phụ Khi Sử Dụng Acid Alpha Lipoic (ALA)

ALA khá an toàn và ít tác dụng phụ, nhưng ở một số ít người có thể gặp một số biểu hiện nhẹ như buồn nôn, phát ban hoặc ngứa. Ngừng dùng axit alpha-lipoic và gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn có các triệu chứng sau:

- Hạ đường huyết

- Nhức đầu, suy nhược, đổ mồ hôi, lú lẫn, chóng mặt

- Nhịp tim nhanh hoặc cảm thấy bồn chồn

- Ngất xỉu

5. Bổ Sung Thực Phẩm Chứa Acid Alpha Lipoic (ALA)

Con người cần phải bổ sung thêm hoạt chất này từ nguồn thực phẩm tự nhiên, bao gồm:

- Men vi sinh;

- Thịt đỏ;

- Nội tạng động vật (gan và thận);

- Rau bina, bông cải xanh, cải mầm brussel, cám gạo và khoai tây.

Ngoài ra, Alpha Lipoic acid cũng được sản xuất trong phòng thí nghiệm để sử dụng làm thuốc. Alpha Lipoic acid thường được dùng qua đường uống để điều trị bệnh tiểu đường và các triệu chứng liên quan đến thần kinh, bao gồm bỏng rát, đau và tê ở chân và cánh tay. Bác sĩ cũng có thể chỉ định tiêm dưới dạng tĩnh mạch (IV), liều cao của ALA chỉ được chấp thuận ở một số quốc gia nhất định.